اگر طراحی لباس یا به طور کلی‌تر طراحی مد را یک ساختمان در نظر بگیریم، المان‌های طراحی، بنیان این ساختمان هستند و به نوعی آن را پی‌ریزی می‌کنند. عناصر و اصول هنر طراحی لباس، کاملا انعطاف پذیر هستند و در چارچوب مد فعلی قابل تفسیر می‌باشند.
طرح را می‌توان به شکل چینش خطوط، اشکال مختلف، رنگ‌ها و بافت‌های گوناگون تعریف کرد که در مجموع یک جلوه بصری ایجاد می‌کند. عناصر یا المان‌ها، مواد خامی هستند که نحوه ترکیب شدن آنها، توسط اصول موجود، کنترل می‌گردد.
المان‌های طراحی لباس
عناصر طراحی عبارتند از:
- خط
- فرم
- شکل
- فضا
- بافت
- رنگ
در زبان هنر، مجموعه‌ی این عناصر به طور کلی، زیربنای طراحی شناخته می‌شود و قابل دستکاری و تغییر توسط طراح می‌باشد.
خط
خطوط، ابعاد بصری طول و عرض را به وجود می‌آورند. زمانی که خطوط ترکیب شوند، فضا محصور شده و فرم‌ها و اشکال تعریف می‌شوند. خطوط نقش بسیار مهمی در طراحی لباس دارند چرا که مسیری برای دید در اختیار چشم قرار می‌دهند. نحوه چیدمان خطوط می‌تواند سبب شود لباس سنگین‌تر یا نازک‌تر از آنچه که واقعا هست، نشان دهد. انواع خطوط در دنیای هنر شامل موارد زیر هستند:
- خط افقی
- خط عمودی
- خط مورب oblique
- خط مورب diagonal
- خط منحنی
به جرئت می‌توان گفت خطوط بزرگترین ابزار طراحان مد است. از آنجایی که خطوط، توهم عرض و ارتفاع ایجاد می‌کنند می‌توان از آن برای کاهش یا افزایش اغراق آمیز ابعاد یک طرح استفاده کرد. خطوط روی لباس توسط درزها و تزئینات به وجود می‌آیند. خطوط و همچنین اشکال مستقیم نشان دهنده نیرو و قدرت است و در لباس‌های مردانه به وفور دیده می‌شود. در مقابل، خطوط منحنی که از آنها به عنوان خطوط طبیعت نیز یاد می‌شود بر زیبایی لباس می‌افزایند و به آن جلوه زنانه‌ای می‌بخشند.
فرم چیست؟
فرم در اصل یک ساختار است. در طراحی و به طور کلی در هنر، هر شیء دارای سه بعد طول، عرض و ارتفاع است. با نگاه تحلیلی به این سه بعد به صورت همزمان، دیدگاه‌های مرتبط با آن در ذهن شکل می‌گیرد. به عنوان مثال، بدن انسان صرفه‌نظر از هر یک از اجزا، یک فرم است که از نظر بصری، با لباس تغییر می‌کند.
شکل
عنصر شکل، ابعاد یا خطوط بیرونی یک شیء را توصیف می‌کند. شکل، فضا اشغال می‌کند و به شیء موردنظر ما، شخصیت می‌بخشد. طراحی لباس، شکل بدن انسان را به گونه‌ای طبیعی به نمایش می‌گذارد اما گاهی هم مانند پوششی، اجازه عرض اندام به تن نمی‌دهد. در واقع این شکل لباس است که تعیین می‌کند پیام‌های بدن انسان، اجازه بروز پیدا کند یا خیر.
در هر دوره از طراحی مد، شکلی از لباس‌ها به آرامی ظاهر می‌شوند یا به صورت ناگهانی تکامل پیدا می‌کنند. از روی شکل لباس تا حد زیادی می‌توان تشخیص داد که لباس مربوط به چه دوره‌ای است. شکل‌های مناسب و ساده در طول زمان قابل استفاده هستند و انعطاف پذیری بالایی دارند چرا که به راحتی توسط مخاطب پذیرفته می‌شوند. به همین خاطر، ماندگاری بالایی نیز دارند. مثلا لباس چسبان فقط برای فیگوراتیو مناسب است و به همین دلیل هم عمر کوتاهی دارد. بنابراین توصیه می‌شود که طراح یک سیلوئت آسان را انتخاب کند تا بتواند به مدت طولانی‌تری خلق کند.
فضای طراحی
فضا در درون، بیرون و در بین شکل یا اشکال جریان دارد. هر شکل یا فرمی مقداری فضا اشغال می‌کند. فضا به عنوان یک عنصر طراحی لباس، به ناحیه‌ی اطراف، بالا، پایین یا پشت یک شکل اطلاق می‌شود. ایجاد عمق روی صفحه کار غیرممکنی است چون صفحه دو بعد دارد. اما ایجاد توهم عمق یا فاصله کاملا امکان‌پذیر می‌باشد. روش‌های زیادی برای ایجاد حس بعد سوم وجود دارد که هنرمندان و طراحان از آنها استفاده می‌کنند.
بافت پارچه
بافت پارچه یعنی درجه نرمی و زبری، ضخامت، شیوه بهم پیوستن تار و پود و موارد دیگر که تنها با لمس پارچه، قابل تشخیص است. بافت نیز مانند تمام المان‌های دیگر، به نوبه خود تاثیر بصری عمیقی روی لباس خواهد گذاشت. طراحان معمولا از تکه پارچه‌های کوچکی برای تجسم بهتر بافت و ریزش کار، استفاده می‌کنند.
رنگ
وقتی از اصول طراحی صحبت می‌کنیم یا حتی در این درباره می‌اندیشیم، اولین چیزی که به ذهنمان می‌رسد، رنگ و رنگ‌شناسی است. رنگ‌ها با آمدن و رفتن فصل‌ها می‌آیند و می‌روند. در بازه‌های زمانی مختلف، رنگ‌های متفاوتی توسط فعالان فشن در سراسر دنیا ترند می‌شوند یا به اصطلاح بازارشان داغ می‌شود. تولیدکنندگان، صادرکنندگان و کارشناسان برتر صنعت نساجی در سطح جهانی تصمیم می‌گیرند که چه زمانی چه رنگ‌هایی باید در صحنه مد ظاهر شوند. از آنجایی که رنگ، بخش بسیار مهمی در تمام شاخه‌های طراحی و صنایع مبتنی بر آن به ويژه صنعت پوشاک می‌باشد، به طراحان آماتور توصیه می‌شود دانش رنگ‌شناسی را به خوبی فرا گیرند.
یادگیری طراحی لباس از پایه
پشت واژه‌ی «طراحی لباس» دنیایی از دانش، تجربه، خلاقیت، آزمون و خطا و شکست نهفته است. اگر به دنبال یادگیری طراحی لباس هستید و تصور می‌کنید قرار است در سرزمین دیزنی‌لند قدم بگذارید، در اشتباهید! طراحی لباس و به تبع آن طراحی مد، از آنچه که در ذهن شماست سخت‌تر است. برای تبدیل شدن به یک فرد موفق در این عرصه، باید دانش آن را کسب کنید، تجربه کرده و آزمون و خطا کنید. ممکن است بارها شکست بخورید یا در مسیر پرفراز و نشیب آن خسته شوید. اگر توان تحمل این دشواری‌ها را در خود می‌بینید بهتر است از همین امروز شروع کنید و آموزش ببینید!
منبع:
www.textilelearner.net
