ژیمناستیک یک ورزش است در حالی که باله یک هنر محسوب می‌شود. به طور کلی ژیمناستیک، رقابتی برای نشان دادن قدرت بدنی و آمادگی جسمانی است. در حالی که باله، نوعی رقص است که در بطن خود داستانی دارد و مانند تمام انواع رقص، نوعی بیان هنری تلقی می‌شود. با این حال ژیمناستیک و باله، همپوشانی زیادی دارند چرا که هر دو شامل قدرت، ظرافت و انعطاف‌پذیری هستند.
این همپوشانی به اندازه‌ای زیاد است که برخی از شاخه‌های ورزش ژیمناستیک مانند «ژیمناستیک ریتمیک» ترکیبی از حرکات ژیمناستیک و رقص است که با موزیک اجرا می‌شود.
انواع حرکات بدنی
در تمام حرکات ورزش ژیمناستیک و رقص باله، انعطاف‌پذیری، تعادل و قدرت بدنی، سه مولفه اصلی هستند. برای انجام هر حرکت پس از تمام شدن حرکت قبلی، آنچه که نیاز دارید، هماهنگی است. در ژیمناستیک سه حرکت ایستادن روی دست، چرخ و فلک زدن و غلط زدن از جلو و عقب، اساس و پایه‌ی تمام حرکات این ورزش است. البته حفظ تعادل روی تیر و پرش از سکو نیز بسیار پرتکرار است. در حالی که در باله 5 پوزیشن اصلی وجود دارد که هر کدام از آنها مستلزم قرارگیری صحیح پاهای رقصنده می‌باشد. به عنوان مثال در اولین پوزیشن بالا، پاها صاف و کشیده در کنار هم روی زمین قرار می‌گیرد به گونه‌ای که پاشنه‌ها به یکدیگر چسبیده باشد و انگشتان پا به سمت طرفین بدن قرار بگیرد و خط مستقیمی پنجه دو پا را به هم وصل کند. سایر حرکات پایه باله، Plie، Reve و Saute نام دارد. اصل رقص باله، انجام حرکات پاها است و دست‌ها و بازوها برای تقویت بیان هنری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت وسایل و تجهیزات مورد استفاده
وسایلی که برای انجام حرکات ژیمناستیک استفاده می‌شود معمولا در باشگاه‌ها وجود دارد. این وسایل شامل میله، تیر، تشک، حلقه و… می‌باشد. اما باله به تجهیزات کمتری نیاز دارد. در رقص باله بیشتر از روبان و وسایل مشابه استفاده می‌شود. البته در ژیمناستیک ریتمیک که بسیار به باله نزدیک است نیز استفاده از روبان و حلقه کاملا رایج است.
کالری مصرفی
ورزش ژیمناستیک و رقص باله هر دو از جمله فعالیت‌ها با شدت متوسط هستند. البته ممکن است برخی از ورزشکاران و رقصنده‌ها تمرینات شدیدی نیز انجام دهند. اما به طور متوسط، میزان کالری مصرفی در ورزش ژیمناستیک کمتر از رقص باله است. طبق آنچه که مجله سلامت هاروارد منتشر کرده، میزان سوختی که یک فرد 55 کیلوگرمی با 30 دقیقه تمرین ژیمناستیک می‌سوزاند برابر با 120 کیلوکالری است. در حالی که همین فرد با همین وزن در طی 30 دقیقه تمرین باله، 180کیلوکالری می‌سوزاند.
احتمال آسیب دیدگی
تعیین اینکه ژیمناست‌ها بیشتر در معرض آسیب‌دیدگی هستند یا بالرین‌ها واقعا کار دشواری است. چرا که احتمال آسیب‌دیدگی به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. اما از نظر محل آسیب می‌توان تا حدی ژیمناستیک و باله را مقایسه کرد. از آنجایی که در ژیمناستیک، پرش و فرود بسیار است، ورزشکاران معمولا از ناحیه مچ پا و زانو دچار آسیب‌های خفیف تا جدی می‌شوند. همانطور که در مقاله‌ی «عضلات مهم در ورزش ژیمناستیک و آسیب‌های شایع آن» گفتیم، بهترین کار برای جلوگیری از بروز عارضه، گرم کردن صحیح و اصولی به اندازه کافی است.
در باله، بیشتر آسیب‌دیدگی‌ها محدود به پاها است. بالرین‌های تازه‌کار معمولا پابرهنه تمرین می‌کنند اما وقتی سطح تمرینات آنها به حد نیمه‌حرفه‌ای و حرفه‌ای برسد باید از کفش مخصوص این رقص استفاده کنند. کفش مخصوص باله یا «کفش پوینت» طوری طراحی شده که انگشتان پا را حمایت کند. بدون حمایت پوینت، احتمال دررفتگی و شکستگی در ناحیه انگشتان پای یک بالرین بسیار بالاست!
تفاوت در اندام ورزشکاران و رقصنده‌ها
یکی از تفاوت‌های فاحش ژیمناستیک و باله، تاثیری است که روی بدن افراد می‌گذارد. ورزشکاران ژیمناستیک معمولا عضلات تمام قسمت‌های بدنشان به ویژه بالاتنه، قوی و ورزیده است. در تمام حرکات ژیمناستیک، ورزشکار از نیروی بالاتنه برای پرش، گرفتن حلقه‌ها، حفظ تعادل و بالا کشیدن خود استفاده می‌کند. به همین خاطر با گذشت زمان، بالاتنه کاملا قوی و ورزیده می‌شود. اما در باله این‌گونه نیست زیرا تمرکز اصلی فرد روی پاهاست بنابراین پاهای یک بالرین کاملا قوی و چابک است. بالرین‌های زن معمولا بالاتنه ضعیفی دارند. ضعیف نه به معنای اینکه در حد یک انسان عادی ضعیف باشند بلکه تمریناتی که بالرین‌ها روزانه انجام می‌دهند تا حد زیادی همه عضلات بدن از جمله عضلات بالاتنه را قوی می‌کند. وقتی می‌گوییم بالاتنه در بین رقصنده‌های زن باله ضعیف است، این را در مقایسه با ژیمناست‌ها می‌گوییم. اما در بین مردانی که باله کار می‌کنند بالاتنه نیز به اندازه پاها قوی است چرا که از دست‌های خود برای بلند کردن پارتنر خود استفاده می‌کنند. در بسیاری از قسمت‌های اجراهای دو نفره، نیاز است بالرین مرد از نیروی بالاتنه خود کمک بگیرد. همین موضع سبب تقویت عضلات سینه، کمر و دست‌ها می‌شود.
مقایسه‌ی لباس ژیمناستیک با لباس باله
لباس ژیمناستیک انواع مختلفی دارد. ممکن است آستین‌دار یا بدون آستین باشد. لباس ژیمناستیک دخترانه معمولا شامل یک لئوتارد (مایو) به همراه شلوار است. ست لباس ژیمناستیک پسرانه شامل سه تکه می‌باشد: مایو، شورت و شلوار. اما لباس‌های باله به شکلی متفاوت‌تر طراحی می‌شوند. انواع دخترانه شامل لئوتاردهای دامن‌دار است. یقه بادی باله بازتر از لئوتارد ژیمناستیک است. بالرین‌ها ممکن است جوراب بلند یا جوراب شلواری به تن کنند در حالی که این مورد در بین ژیمناست‌ها دیده نمی‌شود.
کدام برای فرزند من مناسب است؟ ژیمناستیک یا باله؟
نمی‌توان دقیقا تعیین کرد که کدام رشته برای فرزند شما بهتر است. اول از هر چیز باید علاقه او را در نظر بگیرید. اما واقعیتی که وجود دارد این است که رقص باله را از هر سنی می‌توان شروع کرد در حالی که آموختن ژیمناستیک را حتما باید از سنین کودکی آغاز کرد.
بسیاری از ژیمناست‌های موفق در سطح بین‌المللی این ورزش را از سنین خیلی پایین شروع کرده‌اند. چرا که هرچه سن انسان بالاتر می‌رود، انعطاف‌پذیری بدن کاهش می‌یابد و انجام تمرینات ژیمناستیک، کار بسیار دشواری خواهد شد. از طرفی نوجوانان مشغله‌های زیادتری نسبت به کودکان دارند و همین موضوع سبب می‌شود نتوانند به اندازه کافی برای تمرین ژیمناستیک وقت بگذارند. بنابراین اگر فرزند شما 10 سالگی را رد کرده بهتر است او را در کلاس باله ثبت‌نام کنید تا بتوانید شاهد شکوفایی استعداد او باشید.
اگرچه رقص باله هم دشواری‌های زیادی دارد اما شامل بخش‌های آسان‌تر هم هست. همین موضوع باعث شده که آموزش این رقص برای فراگیران در هر سنی امکان‌پذیر باشد.
